İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bugün yayımlanan raporunda Türkiye’de plastik geri dönüşüm tesislerinde çalışanların ve tesis etrafında yaşayanların temel sıhhat haklarının tehdit altında olduğunu söylüyor.
“Sanki Bizi Zehirliyorlar: Türkiye’de Plastik Geri Dönüşümünün Sıhhat Üzerindeki Etkileri” isimli çalışma kapsamında Adana ve İstanbul’da plastik geri dönüşümü tesislerinde çalışan ve tesislere yakın yaşayan 64 bireyle görüşüldü.
Bu şahıslar, teneffüs hastalıkları, kronik baş ağrısı ve cilt sıkıntılarından şikayetçi olduklarını, çalışırken esirgeyici ekipmana ve meslek hastalıkları için sıhhat hizmetlerine erişimleri olmadığını paylaştı.
Yayılan zehirli toz yahut dumanların solunması kanser ve üreme hastalıkları dahil hayat uzunluğu sürebilecek kıymetli sıhhat meselelerine yol açabiliyor.
Ancak HRW araştırması kapsamında Adana ve İstanbul’daki tesislerde çalışan şahıslar, tesis yöneticileri ve sıhhat çalışanları geri dönüşüm sürecinin yarattığı hava kirliliği tehlikeleri hakkında aktüel bilgiye sahip olmadıklarını ve bu tehlikeleri nasıl önleyeceklerini bilmediklerini söz ediyor.
Araştırma kapsamında görüşleri alınan bireyler geri dönüşüm alanında kontrol eksikliği olduğunu, tesislerde çevresel ve sıhhat tehlikelerinin tertipli bir biçimde değerlendirilmediğini aktarıyor.
Bu bireyler, kontrol eksikliğinin birebir vakitte birtakım tesislerin lisanssız çalışmasına yol açtığını öne sürüyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ile Sağlık Bakanlığı BBC Türkçe’nin gönderdiği sorulara haberin yayımlanma saatine kadar geri dönüş yapmadı.
TÜRKİYE, AB’NİN EN ÇOK PLASTİK ATIK GÖNDERDİĞİ ÜLKE
2020 yılında Türkiye, Avrupa Birliği ülkelerinin en çok plastik atık gönderdiği ülkeydi ve toplam 450 bin ton gönderilmişti.
Adana’da 167, İstanbul’da ise 232 lisanslı plastik geri dönüşüm tesisi bulunuyor.
Bu iki kente odaklanan raporda, tesislerin bir kısmının maddelere ters formda yerleşim alanlarına, sıhhat kurumlarına, okullara ve parklara çok yakın konumlandığını ve bunun önemli bir etraf ve sıhhat riski yarattığına dikkat çekiliyor.
Görüşülen lokal halk, tesislerden gelen ağır kokular ve hava kirliliğinin, uyumalarına, pencerelerini açmalarına ve dışarıda vakit geçiremelerine pürüz olduğunu paylaşıyor.
‘TEHLİKELİ ÇOCUK İŞÇİLİĞİ’
HRW çalışması kapsamında görüşülen şahısların beşinin 18 yaş altında olduğu, dokuzunun ise 18 yaş altındayken geri dönüşüm bölümünde çalışmaya başladıklarını söylemesi dikkat çekiyor.
Uluslararası ve Türk hukukuna nazaran çocukların sıhhatini olumsuz etkileyebilecek rastgele bir iş ‘tehlikeli çocuk işçiliği’ olarak sınıflandırılıyor ve büsbütün yasaklanıyor.
Çalışanlar teminatsız bir formda çalıştırıldıklarını, işlerini kaybetme korkusu yüzünden tehlikeli şartlar hakkında şikayette bulunamadiklarını tabir ediyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, BBC Türkçe’nin sorularını Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yönlendirdi.