“Kürt Sorununa İnsani Tahlil Çalıştayı”nın sonuç bildirgesi HÜDA PAR Genel İdare Kurulu Üyesi Mahmut Şahin tarafından Türkçe, HÜDA PAR Genel İdare Kurulu Üyesi Abdussamed Yalçın tarafından ise Kürtçe okundu.
Sonuç bildirgesinde, “Kürt sıkıntısı, yüz yıldır tahlil beklemektedir. Tahlilsiz kalması halinde gelecek kuşakların heba olmasına sebep olacaktır” tabirlerine yer verildi. Sonuç bildirgesinin devamında, “Bugüne kadar edebiyatı çokça yapılan kardeşliğin artık hukuku da tahakkuk ettirilmelidir” denildi.
Anayasa değişikliğine dikkat çekilen sonuç bildirgesinde şu sözlere yer verildi:
“Kürt sorununun kaynağını oluşturan Kemalist zihniyetin eseri olan darbe anayasası değiştirilmeli ve eşit vatandaşlık temelinde yeni bir anayasa hazırlanmalıdır.”
Kürt Sorununa İnsani Tahlil Çalıştayı sonuç bildirgesinin tam metni şöyle:
“Bismillahirrahmanirrahim
“Dillerinizin ve renklerinizin başka olması Allah’ın ayetlerindendir.” (Rum: 22)
Kürtlerin ağır ve toplu olarak yaşadığı Kürdistan, ümmet coğrafyasının merkezindedir. Kürtler, İslam’ın birinci asrında İslam’la onurlanmış ve İslam ümmetinin asli bir ögesi haline gelmiştir. Müslüman olduktan çabucak sonra İslam’ın kutsal beldelerinin muhafızlığını üstlenmiştir. Bağrından birçok kahraman, âlim, mücahit ve önder çıkarmış olan Kürtler, ümmetin en sıkıntı vakitlerinde büyük sorumluluklar yüklenmiş ve büyük bedeller ödemiş bir kavimdir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci yüzyılı toplumsal travmalar, katliamlar, kıyamlar, isyanlar, haksızlıklar ve hukuksuzluklarla geçti. Nereden bakılırsa bakılsın Kürtler başta olmak üzere bu topraklarda yaşayan bütün beşerler için bu yüzyıl, büyük bir kayıp oldu. Bu kayıp yalnızca Türkiye için değil, İslam coğrafyasının tamamı için de istikrarsızlık nedeni oldu.
Kürtler bu coğrafyada azınlık değildir, bin yılı aşkın bir müddettir Türk kardeşleri ile birlikte bütün güçlü badirelerin aşılmasında güçlü bir halde rol almıştır.
Kürt sorunu yalnızca bir asayiş/şiddet yahut terör sorunu değil; tarihi, siyasi, hukuksal, sosyolojik, ekonomik, bölgesel ve milletlerarası boyutları da olan çok taraflı bir sorundur. Yanlışsız yöntemler kullanılmadığından tahlil gecikmekte bu nedenle sorun derinleşmektedir. Milletlerarası güçlerin ve bilhassa emperyalizmin temsilcilerinin sürece dahil edilmek istenmesi, sıkıntıyı daha da içinden çıkılmaz hale getirecektir. Bugün emperyalist güçler, bu problem üzerinden ilgili bütün ülkeleri bölük pörçük ederek siyonizmi bu coğrafyanın hâkim gücü haline getirmek istemektedir.
Türkiye’nin en öncelikli mevzularından biri olan Kürt sıkıntısının adil bir tahlile kavuşması için sıkıntının yanlışsız bir yerde ve bütün boyutları ile tartışılması gerekir. Amacın yanlışsız tespit edilmesinin yanında, takip edilen yol ve sistemin de yanlışsız olması zaruridir. Bu nedenle “usul temele takaddüm eder” düsturu göz arkası edilmemelidir.
Laik temelde bir ulus devlet inşasına girişen cumhuriyetin yeni yönetici takımları, homojen bir toplum üretme ismine farklılıkları eritmeyi, asimilasyonu, yok saymayı dayatmış ve uyguladıkları siyasetlerle kardeşlik, adalet ve merhamet hislerini tahrip etmiştir.
Kürtler, tarihin hiçbir periyodunda siyonizm ile müttefik olmamıştır. Bilakis, Kürtler İslamiyeti kabul ettikten sonra Moğol ve Haçlı taarruzlarına karşı İslam ümmetini daima savunmuş ve Kudüs’ün yılmaz muhafızları olmuşlardır. Kudüs fatihi Selahaddin’in şahsında bu hakikat somutlaşmıştır.
Kürt sorununun tahlili fakat ulus devlet paradigmasının ve ırkçı/kavmiyetçi bakışın terk edilmesi suretiyle mümkün olabilir. Devlet, tahlil için bu iradeyi ortaya koymalıdır. Problemin adalet temelinde tahlili, insani ve İslami bakış açısı ve tarihi deneyimlerden istifade edilerek mümkün olabilir. Maalesef şu ana kadar yanlışsız bir yaklaşım sergilenmediği üzere tarihi deneyimlerden de istifade edilmemiştir.
Türkiye’de tüm kimlikler ve kültürler, kendi renkleriyle birebir tuvalde buluşmayı; kendi desenleriyle tıpkı ebru içinde yer almayı, kendi enstrümanlarıyla birebir ezgiyi seslendirmeyi, birebir karede yer alarak tıpkı ufka birlikte bakmayı ve ortak yazgısı paylaştıkları ortak vatanda hoş bir gelecek kurmayı istemektedir.
Bizler, yeni yüzyılda Kürt Sıkıntısının tahlili için aşağıdaki tespit ve tahlil tekliflerimizi kamuoyu ile paylaşıyoruz:
Kürt sorunu, yüz yıldır tahlil beklemektedir. Tahlilsiz kalması halinde gelecek jenerasyonların heba olmasına sebep olacaktır. Bir yüzyıl daha kaybedilmemeli, barış ve adalet ile yepisyeni bir yüzyıl, birlikte inşa edilmelidir.
Kürtler, mevcut çatışmaların en büyük mağdurudur. Bu nedenle Kürdistan’da yaşayan tüm beşerler bölgede huzur istemektedirler. Ankara’nın saadeti, Diyarbakır’ın huzuruna bağlıdır.
Kürtlerin hak talepleri ve hassasiyetleri dikkate alınmadan yüzyılların oluşturduğu problemleri çözmek mümkün değildir. Bu hassasiyetlerin başında İslam gelir ve İslamî pahalara ters hiçbir tahlil modeli Kürt halkı nezdinde karşılık bulmayacaktır.
Kemalist resmi ideolojinin dayatmaları sonucunda ortaya çıkan ve bugüne kadar yüz binlerce insanın vefatına ve büyük acıların yaşanmasına yol açan silahın ve şiddetin Kürt sorunu için bir tahlil enstrümanı olmadığı tersine bu formülün Kürtlerin sahip olduğu beşeri ve siyasi gücü kriminalize ettiği ortaya çıkmıştır.
Savaş baronlarına ve askeri vesayetten yana olanlara bir daha fırsat verilmemelidir. Silahı bir tahlil sistemi olarak gören anlayış, başta siyaset kurumunun tüm bileşenleri olmak üzere toplumun tamamı tarafından mahkûm edilmelidir. Kürt sıkıntısının çözüm adresinin siyaset kurumu olduğu asla unutulmamalı, siyasi yollarla yürütülen çalışmalar desteklenmelidir.
İç cephenin güçlenebilmesi için ulusçu resmi ideolojinin inkâr ve asimilasyon siyasetleri büsbütün terk edilmelidir. Ayrımcılığın sonlandırılması için yasal ve anayasal düzenlemeler yapılmalı, temel hak ve hürriyetler hiçbir kurala bağlanmamalı ve pazarlık konusu yapılmamalıdır.
Bugüne kadar edebiyatı çokça yapılan kardeşliğin artık hukuku da tahakkuk ettirilmelidir.
Kürtlerin büyük bir hürmetle andığı Pir Said–i Palevi üzere Kürt âlimlere yapılanlar başta olmak üzere bu güne kadar yapılan zulümlerden ötürü devlet ismine özür dilenmeli ve mezar yerleri acilen açıklanmalıdır.
Ülkemizde siyasal istikrarın ve birlikteliğin tahkim edilmesi için Millî Eğitim Bakanlığı çatısı altında yazılan Tarih ve Edebiyat kitaplarındaki resmi ideolojinin gerçeğe karşıt tezlerinden vazgeçilmelidir. Kürtlerin ve Türklerin Malazgirt, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı üzere kritik süreçlerdeki tarihi birliktelikleri sahih bir surette tekrar yazılmalıdır.
Kürtçe anayasal garantiye kavuşturulmalı, anadilde eğitimin önündeki bütün mahzurlar kaldırılmalıdır. Anayasada Kürtlerin yokluğu değil varlığı teminat altına alınmalıdır.
Bir evvelki tahlil sürecinde yapılan yanılgılar bir daha tekrar edilmemelidir. Toplum nezdinde tahlile yönelik inancı zedeleyecek her türlü kelam, hal ve davranıştan kesinlikle kaçınılmalıdır.
Kürt sıkıntısının kaynağını oluşturan Kemalist zihniyetin eseri olan darbe anayasası değiştirilmeli ve eşit vatandaşlık temelinde yeni bir anayasa hazırlanmalıdır.
Türkiye Cumhuriyeti devletine vatandaşlık bağıyla bağlı olan herkesin Türk olduğu tanımlamasından vazgeçilmelidir. Devlet lisanına hâkim olan ırkçı, dışlayıcı ve inkârcı telaffuz tüm mevzuattan, literatürden ve eğitim müfredatından çıkarılmalıdır.
Kürtleri birbirinden ayıran Skyes-Picot hudutları sembolik hale getirilmeli; insani, ekonomik, kültürel, toplumsal alakaların geliştirilmesi ve sılayı rahim hukukunun yerine getirilebilmesi için gerekli bütün kolaylıklar sağlanmalıdır.
Kürtlerin kişisel ve toplumsal haklarının tanınması, teminat altına alınması, barışın ve adaletin sağlanması ve güçlü ortak bir geleceğin inşası için tüm taraflar gecikmeksizin sorumluluk almalıdır.”